Aceleci Olmak Şeytandan Mıdır?

Allah’a hamd, Rasülüne salat ve selamdan sonra;
Bizi bizden daha iyi bilen Rabbimiz Kur’an-ı Hakîm’inde aceleci olmanın kötü bir ahlak olduğunu ifade ederek şöyle buyurmaktadır: “İnsan (tabiatında) aceleci olarak yaratıldı.”[1]
Başka bir ayette de “İnsan pek aceleci oldu.”[2] buyrularak insanın bu vasfına dikkat çekilmiştir.
Aynı şekilde Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) birçok hadis-i şerifinde aceleci davranmaktan sakındırmıştır. Örnek olarak kendisini ziyarete gelen el-Eşecc Abdu-l Kays’a: “Sende Allah’ın sevdiği iki ahlak var; yumuşak huylu olmak ve aceleci olmamak.”[3] Buyurarak buna dikkat çekmiştir.
İmam Tirmizi’nin rivayet ettiği bir hadis-i şerifte ise Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmaktadır: “Temkinle hareket etmek Allah’tan, acele etmek ise şeytandandır.”[4]
Bu ve bunun gibi hadis-i şeriflerden aceleci olmanın Allah’ın hoşnut olmadığı bir haslet olduğu anlaşılmaktadır. Fakat bu genel manada anlaşılmamalıdır. Nitekim hayırlı işler için acele etmeyle alakalı birtakım ayet ve hadis-i şerifler mevcuttur. Mesela Allah Teâlâ sevdiği kulların vasıflarından bahsederken “Onlar hayırlı işlere sürat ederler.”[5] buyurmaktadır.
Yine aynı manada Peygamber Efendimiz de (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmaktadır: “Her işte olması gereken aceleci olmamaktır, ahiret işleri müstesna.”[6]
Dolayısıyla bazı hadis-i şeriflerde geçen “Acele etmek şeytandandır” ifadesi dünya işlerine mahsustur. Ahiret işlerinde ise fırsat elden gitmemesi ve ölmeden önce bir hayır daha işleme gayesi ile acele edilmesi gerekmektedir.
[1] Enbiya, 37.
[2] İsra, 11.
[3] Müslim, Sahih, No: 17.
[4] Tirmizi, Sünen, No: 2012.
[5] Müminûn, 61.
[6] Ebu Davud, Sünen, No: 4810.